Leestijd: 4 min
Invloed chronische stress op hormonen. En hoe op te lossen.
Chronische stress kan je hormoonhuishouding behoorlijk uit balans brengen. Met alle gevolgen van dien. Hoe zit dat en waar komt stress eigenlijk vandaan? We leggen het je allemaal uit.
Wat is chronische stress?
In spannende situaties ervaren we stress en komen de hormonen adrenaline en cortisol vrij (1). Dit is een natuurlijke reactie van het lichaam, waarbij we tijdelijk extra alert en meer gefocust worden.
Iedereen maakt het zo nu en dan mee. Bij een belangrijke toets, een sollicitatiegesprek of bij een moeilijk gesprek waar je erg tegenop ziet. Na de stressvolle situatie neemt de spanning weer af en functioneren we snel weer als normaal. Dit noemen we ook wel gezonde stress.
Als de spanning te lang aan blijft houden, kan je lichaam niet herstellen. We spreken dan van ongezonde stress. Gevolgen zijn dat je slechter slaapt en je vermoeider en prikkelbaarder bent. Ongezonde stress doet zich voor in langdurige situaties van spanning of een opeenstapeling van stressvolle situaties.
Wanneer je constant met spanning leeft, spreken we van chronische stress. De ongezonde stress houdt dan dusdanig lang aan dat een gevoel van stress je normale functioneren overneemt.
Symptomen van chronische stress
Bij chronische stress geeft je lichaam signalen af dat er iets aan de hand is. Maar elk mens gaat anders om met stress. Hoe chronische stress tot uiting komt, kan dus van persoon tot persoon verschillen.
Toch ervaren de meeste mensen één of meerdere van onderstaande symptomen:
- Hoofdpijn (2)
- Acne (3)
- Rugpijn (4)
- Vermoeidheid (5)
- Slapeloosheid (6)
- Lager libido (7)
- Constipatie (8)
- Meer of minder eetlust (9)
- Algeheel verminderd immuunsysteem (10)
Oorzaken van stress
Hoe stress veroorzaakt wordt, kan van persoon tot persoon verschillen. De één is vatbaarder voor stress dan de ander. Uit onderzoek blijkt dat de mate van stress die we als volwassene aankunnen, al wordt bepaald in onze babytijd (11). Het langdurig laten huilen van een baby maakt ze vatbaarder voor stress op latere leeftijd.
- Over het algemeen wordt stress veroorzaakt door:
- Spannende situaties
- Te hoge druk
- Negatieve ervaringen
Denk aan te lang te veel taken krijgen op je werk, problemen in de privésfeer, financiële problemen of vervelende ruzies.
Maar stress kan ook veroorzaakt worden door ongezonde voeding en te weinig slaap. Wanneer je bloedsuikerwaarden te laag zijn, wordt het stresshormoon cortisol vrijgegeven (12). En wanneer we slecht slapen zijn we vatbaarder voor negatieve emoties - een grote bron van stress (13).
Stress en je hormonen
We hebben het in dit artikel al enkele keren over de stresshormonen gehad die vrijgegeven worden in stressvolle situaties. Laten we eens kijken hoe dat zit en wat hier de gevolgen van (kunnen) zijn.
De belangrijkste stresshormonen zijn cortisol en adrenaline. Deze hormonen worden afgegeven door de bijnier om ons tijdelijk alerter te maken in stressvolle situaties (14).
- Adrenaline zorgt ervoor dat je hartslag en ademhaling versnelt en je bloeddruk verhoogt zodat er meer bloed naar je spieren gaat. Je lichaam is meteen klaar voor actie!
- Cortisol zorgt ervoor dat glucose wordt vrijgemaakt en je bloedsuikerspiegel verhoogt. Doel is om je spieren tijdelijk beter te laten functioneren. Dit zorgt er wel voor dat andere functies van het lichaam (zoals de spijsvertering en het immuunsysteem) tijdelijk wat minder aandacht krijgen.
Bij ongezonde of chronische stress worden deze hormonen te veel uitgegeven. Dit heeft vervelende gevolgen voor het lichaam.
- Te veel cortisol kan leiden tot een verhoogde bloeddruk, overgewicht, verlies van spierkracht en -volume en osteoporose. Bij vrouwen kan het tot een onregelmatige menstruatie leiden en bij kinderen tot een vertraagde ontwikkeling of achterblijvende groei (15).
- Over de gevolgen van te veel adrenaline is nog niet veel bekend. Wel weten we dat je lichaam tijdens een adrenaline rush op volle toeren draait. Na afloop moet je lichaam dus rust krijgen, omdat het anders uitgeput kan raken. Te veel adrenaline kan dus tot oververmoeidheid leiden.
Stresshormonen weer in balans brengen
Bij langdurige ongezonde stress of chronische stress kan je hormoonhuishouding uit balans raken. Om gezond te blijven is het belangrijk om deze weer op orde te krijgen. Je kunt onderstaande tips gebruiken om je hormonen weer in balans te brengen.
- De eerste stap is om je mentale stress te managen. Zoek uit waar jouw stress vandaan komt en ga actief aan de slag om deze de baas te worden.
- Zorg dat je voldoende magnesium binnenkrijgt. Deze stof wordt door je lichaam gebruikt om stresshormonen aan te maken (16) en kan dus behoorlijk uit balans raken bij chronische stress.
- Zorg dat je voldoende vitamine C binnenkrijgt. Vitamine C vermindert de hoeveelheid stresshormonen in het bloed (17).
- Ademhalingsoefeningen en meditatie kunnen helpen om rust te vinden.
- Gezonde voeding en goed slapen maakt je minder vatbaar voor negatieve emoties en stress.
Fitter worden, afvallen of spiermassa opbouwen?
Bestel 2 zakken Orangefit Protein of Orangefit Diet en we begeleiden je met voedingsadvies.
- Fitblogs
Speciaal voor jou
Lees onze blogposts en kom alles te weten over je nieuwe lifestyle en voeding
Hoe kan ik gezonder eten? (11 tips)
Wat is een gezond vetpercentage?
Wat moet je eten voor, tijdens en na het sporten?
Kan je afvallen en spieren opbouwen tegelijkertijd?
Bereken jouw caloriebehoefte met onze handige formule
Hoe krijg je meer energie? Probeer deze 8 tips!
Hoeveel eiwitten heb je dagelijks nodig?
Snel afvallen? Kan, maar doe 't op de Orangefit manier
8 tips waarmee jij bijdraagt aan een beter milieu
11 tips tegen honger en eetbuien
